سرطان دهان یک بیماری جدی است که می تواند هر فردی را تحت تاثیر قرار دهد، اما با کمک دندانپزشکی می توان از آن پیشگیری کرد، به موقع تشخیص داد و به طور موثر مدیریت کرد. این مقاله رابطه بین سرطان دهان و دندانپزشکی را با تمرکز بر پیشگیری، تشخیص و نقش دندانپزشکان در مدیریت سلامت دهان در طول درمان سرطان بررسی خواهد کرد. این مقاله توسط دکتر مونا کشکولی، بهترین دندانپزشک در تهران نوشته شده است.
سرطان دهان چیست؟
این سرطان که به عنوان سرطان حفره دهان نیز شناخته می شود، اغلب برای توصیف تعدادی از سرطان هایی که از ناحیه دهان شروع می شوند، به کار میرود. این نوع سرطان بیشتر در لب ها، زبان و کف دهان ایجاد می شود، اما می تواند از گونه ها، لثه ها، سقف دهان، لوزه ها و غدد بزاقی نیز شروع شود. تخمین زده شده است که بیش از 700 نفر در سال 2023 به این سرطان مبتلا شدند. میانگین سنی در هنگام تشخیص 67 سال است.
اطلاعات مفید: لیفت لثه بدون درد
علل سرطان دهان
عوامل خطر اصلی برای اکثر سرطان های دهان مصرف تنباکو و الکل است. مصرف بیش از حد الکل می تواند خطرات را چهار برابر افزایش دهد. مشروبات الکلی و سیگار کشیدن با هم می توانند فرد را تا 30 برابر بیشتر در معرض ابتلا قرار دهد. سایر عوامل خطر می تواند شامل موارد زیر باشد:
- – ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
- – ویروس اپشتین بار (EBV)
- – سابقه خانوادگی سرطان های دهان
- – عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و بیماری لثه
- – قرار گرفتن در معرض آفتاب
- – جویدن دانه درخت نخل آرکا (که گاهی به آن آرکا یا فوفل می گویند).
- – رژیم غذایی نامناسب
لینک مفید: مقابله با ترس از دندانپزشکی
علائم سرطان دهان چیست؟
این سرطان، که به طور معمول لب ها، زبان، سقف و کف دهان و دهان و حلق را درگیر می کند، می تواند علائم مختلفی را نشان دهد. برخی از این موارد عبارتند از:
- لکه سفید یا قرمز روی لثه، زبان، لوزه یا پوشش دهان سرطان
- گلودرد مزمن یا احساس اینکه چیزی در گلوی شما گیر کرده است و از بین نمی رود
- تورم، برآمدگی ها، پوسته ها یا نواحی فرسایش یافته روی لثه، لب ها یا داخل دهان
- مشکل در گاز گرفتن، بلعیدن، صحبت کردن، یا حرکت دادن زبان یا فک
- مشکل در بلع، جویدن یا حرکت فک یا زبان
- بی حسی زبان یا ناحیه دیگری از دهان
- گرفتگی صدا که بیش از 6 هفته ادامه دارد
- لق شدن بی دلیل دندان ها
توجه به این نکته مهم است که این علائم میتواند ناشی از شرایطی غیر از سرطان نیز باشد، بنابراین اگر هر یک از این علائم بیش از 2 هفته باقی ماند، بسیار مهم است که با یک ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی مشورت کنید.
اطلاعات مفید: متخصص کامپوزیت دندان
تعیین وقت مشاوره
نقش دندانپزشکی در پیشگیری
دندانپزشکان نقش مهمی در پیشگیری از این سرطان دارند. معاینات منظم دندانپزشکی برای حفظ سلامت دهان ضروری است و همچنین می تواند به تشخیص زودهنگام سرطان کمک کند. قبل از شروع درمان سرطان، توصیه می شود بیماران برای اطمینان از سلامت دهان خود به دندانپزشک مراجعه کنند.
علاوه بر این، دندانپزشکان می توانند در مورد حفظ بهداشت دهان در طول درمان سرطان و بعد از آن توصیه هایی ارائه دهند که می تواند خطر مشکلات دهانی مرتبط با درمان را به حداقل برساند. این شامل دستورالعمل هایی در مورد تمیز، مرطوب نگه داشتن دهان و اجتناب از غذاها و نوشیدنی هایی است که می تواند دهان را تحریک کند.
لینک مرتبط: بهترین متخصص درمان ریشه دندان
دندانپزشکی و تشخیص سرطان
دندانپزشکان اغلب اولین متخصصان سلامت هستند که علائم این سرطان را در معاینات معمول تشخیص می دهند. آنها آموزش دیده اند تا متوجه ناهنجاری های دهان مانند زخم ها، تغییر رنگ ها یا تغییر در بافت بافت های دهان شوند. تشخیص زودهنگام این سرطان به طور قابل توجهی شانس درمان موفقیت آمیز و میزان بقا را افزایش می دهد.
مدیریت سلامت دهان در طول درمان سرطان
درمانهای سرطان، بهویژه شیمیدرمانی و پرتودرمانی به سر و گردن، میتواند باعث ایجاد انواع مشکلات سلامت دهان شود. این موارد از خشکی دهان تا عفونت های تهدید کننده زندگی را شامل می شود. چنین مشکلاتی می تواند در توانایی بیمار برای خوردن، صحبت کردن و بلع اختلال ایجاد کند و در نتیجه کیفیت زندگی آنها را تحت تأثیر قرار دهد.
این عوارض دهانی به این دلیل به وجود میآیند که درمانهای سرطان اغلب سلولهای در حال رشد سریع، از جمله سلولهای سالمی که روی دهان قرار دارند، میکشند. تابش به سر و گردن همچنین می تواند به غدد بزاقی آسیب برساند که منجر به کاهش تولید بزاق و افزایش خطر پوسیدگی دندان و سایر عفونت ها می شود.
دندانپزشکان نقش مهمی در مدیریت این عوارض دارند. درمان این مشکلات بسته به مشکل خاص می تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال، سفتی یا درد فک ممکن است با تمرینات روزانه فک کنترل شود، در حالی که زخم های دردناک دهان ممکن است نیاز به دارو برای پوشاندن پوشش داخلی دهان یا بی حس کردن درد داشته باشند.
در نتیجه، دندانپزشکی نقش حیاتی در پیشگیری، تشخیص و مدیریت سرطان دارد. مراجعه منظم به دندانپزشک می تواند به حفظ سلامت دهان، تشخیص زودهنگام سرطان و مدیریت مسائل مربوط به سلامت دهان که در طول درمان سرطان ایجاد می شود کمک کند. برای بیماران و ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی مهم است که به طور موثر برای اطمینان از سلامت دهان و دندان در این زمان چالش برانگیز ارتباط برقرار کنند.
مطالعه مفید: گاز گرفتن لب
حقایقی در مورد سرطان دهان
- – هر 3 ساعت یک نفر با این سرطان از دست میرود.
- – 8864 نفر در بریتانیا در سال گذشته به این سرطان مبتلا شدند و 3034 نفر جان خود را از دست دادند.
- – این سرطان در سراسر جهان 650000 نفر را در سال مبتلا می کند.
- – این سرطان در مردان دو برابر شایعتر از زنان است، اگرچه تعداد فزاینده ای از زنان مبتلا به این بیماری تشخیص داده می شوند.
- – 58 درصد سرطان های دهان روی زبان و لوزه ها ظاهر می شوند.
- – 78 درصد موارد در گروه سنی بالای 55 سال رخ می دهد.
- – میزان بقای ده ساله بین 18 تا 57 درصد است که بستگی به محل بروز سرطان و تشخیص زودهنگام آن دارد.
- – میزان بروز این بیماری در 10 سال گذشته 49 درصد افزایش یافته است.
- – نرخ بقای 5 ساله در چند دهه اخیر به دلیل تشخیص دیرهنگام به سختی بهبود یافته است.
- – آگاهی از علائم و نشانه های اصلی این سرطان به 17 درصد رسیده است.
- – بهبود دسترسی به دندانپزشکی، مقابله با تشخیص دیرهنگام، و حفاظت از سیاست های بهداشت عمومی برخی از چالش های کلیدی در مقابله با سرطان هستند.
- – برای همه بیماران دسترسی مناسب به مراقبت های دندانی قبل و بعد از درمان مهم است.
مطلب پیشنهادی: هزینه جرمگیری دندان
