پوسیدگی بین دندانها در هر کجای دهان که باشد، چون ظاهر دندان سلامت است به سختی تشخیص داده می شود. تجمع باکتری ها بین دندانها و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان باعث می شود باکتری ها و ذرات غذا بین دندانها جمع شده و باعث آسیب رساندن به مینای دندان و در نهایت پوسیدگی بین دندانها شوند. از بین دندانها، دندانهای آسیاب چون در بخش انتهای دهان قرار دارند پیشگیری و تشخیص پوسیدگی بین دندانی به مراتب سخت تر است.
پوسیدگی بین دندان چیست؟
پوسیدگی بین دندانی به صورت علمی به عنوان پوسیدگی بین پروگزیمال شناخته می‌شود. این نوع پوسیدگی‌ها، مانند هر پوسیدگی دیگری، زمانی به وجود می‌آیند که مینای دندان از بین می‌رود و باکتری‌ها به دندان می‌چسبند و باعث ایجاد پوسیدگی می‌شوند.
لینک مفید: دندانهای ترک خورده
علائم پوسیدگی بین دندان
علائم و نشانه‌های پوسیدگی بین دندان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد دندان: یکی از نشانه‌های اصلی پوسیدگی بین دندان، درد در دندانها، به‌خصوص هنگام جویدن یا فشار دادن دندانها است.
- حساسیت به دما: احساس درد یا حساسیت شدید هنگام مصرف غذاها و نوشیدنی‌های سرد، گرم، شیرین یا ترش.
- تغییر رنگ دندان: مشاهده تغییر رنگ دندانها به رنگ قهوه‌ای، سیاه یا سفید در نواحی بین دندانی.
- بوی بد دهان: بوی بد دهان یا طعم ناخوشایند در دهان می‌تواند نشان‌دهنده وجود پوسیدگی بین دندانی باشد.
- التهاب و خونریزی لثه: لثه‌های اطراف دندانهای پوسیده ممکن است ملتهب شده و به هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن خونریزی کنند.
- فرورفتگی یا حفره در دندان: مشاهده فرورفتگی یا حفره‌های کوچک بین دندانها که می‌تواند نشانه‌ی پوسیدگی باشد.
اگر هر یک از این علائم را مشاهده کردید، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا پوسیدگی به موقع تشخیص و درمان شود. با مراجعه به دندانپزشک خوب در تهران می توانید علاوه بر تشخیص پوسیدگی بین دندانها، از مشاوره رایگان برای پیشگیری از پوسیدگی بین دندانها نیز برخوردار شود.
گاهی اوقات ممکن است هیچ علائمی نداشته باشید و حفره‌ای در دندانهای شما پیدا شود. این ممکن است در یک قرار ملاقات دندانپزشکی و با عکس‌برداری با اشعه ایکس (که به آن رادیوگرافی هم می‌گویند) اتفاق بیفتد. دندانپزشک شما می‌تواند با دیدن این تصاویر، حفره‌های دندان را شناسایی کند، حتی اگر شما هنوز دردی حس نکرده باشید.
تعیین وقت مشاوره
درمان پوسیدگی بین دندانها
چکاپ های منظم دندانپزشکی می تواند به شناسایی و تشخیص پوسیدگی قبل از ایجاد مشکلات جدی تر کمک کند. در اینجا ما برخی از گزینه های درمانی را که باید در هنگام پوسیدگی بین دندانی در نظر گرفته شوند، را آورده ایم.
رمینرالیزاسیون
رمینرالیزاسیون یک فرآیند طبیعی است که دندانهای شما را ترمیم می‌کند. بدن شما از بزاق دهان، کلسیم و فسفات را می‌گیرد و آنها را در مینای دندان رسوب می‌دهد. دندانها در طول روز و هنگام خوردن و آشامیدن، مواد معدنی خود را از دست می‌دهند که به این فرآیند، دمینرالیزاسیون می‌گویند. این اتفاق به طور طبیعی رخ می‌دهد، اما اگر بدن نتواند مواد معدنی از دست رفته را جایگزین کند، ممکن است مشکل ایجاد شود. باکتری‌ها، اسید دهان و بزاق بر دمینرالیزاسیون تأثیر می‌گذارند.
رمینرالیزاسیون به بازگرداندن مواد معدنی از دست رفته کمک می‌کند تا دندانهای شما قوی بمانند و از بیماری‌های دندان جلوگیری شود. عوامل رمینرالیزاسیون، مانند فلوراید، به جذب کلسیم و فسفات کمک کرده و مینای دندان را تقویت می‌کنند. فلوراید که به آب آشامیدنی اضافه می‌شود، به مینای دندان می‌چسبد و آن را در برابر تخریب اسید مقاوم می‌کند. اگر دمینرالیزاسیون (از دست دادن مواد معدنی) بیشتر از رمینرالیزاسیون (به دست آوردن مواد معدنی) باشد، دچار پوسیدگی دندان می‌شوید.
برای بازگرداندن مواد معدنی از دست رفته دندانها و تقویت مینای دندان، می‌توانید این اقدامات را انجام دهید:
- استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید: فلوراید به تقویت مینای دندان کمک می‌کند و آن را در برابر تخریب اسید مقاوم می‌کند. استفاده از خمیردندان‌های حاوی فلوراید یک راه موثر برای کمک به رمینرالیزاسیون است.
- مصرف آب حاوی فلوراید: بسیاری از مناطق آب آشامیدنی را با فلوراید غنی می‌کنند که می‌تواند به تقویت دندانها کمک کند.
- رعایت بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن دو بار در روز و استفاده از نخ دندان به حذف پلاک و باکتری‌های دهان کمک می‌کند و محیط دهانی سالم‌تری برای رمینرالیزاسیون فراهم می‌کند.
- کاهش مصرف غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی: اسیدها می‌توانند مینای دندان را تضعیف کنند. کاهش مصرف نوشیدنی‌های گازدار، آب‌میوه‌ها و غذاهای اسیدی می‌تواند به حفظ مواد معدنی دندان کمک کند.
- جویدن آدامس بدون قند: جویدن آدامس بدون قند می‌تواند تولید بزاق را افزایش دهد که به نوبه خود به رمینرالیزاسیون دندانها کمک می‌کند.
- مصرف غذاهای غنی از کلسیم و فسفات: مصرف لبنیات، سبزیجات برگ‌دار و سایر غذاهای غنی از کلسیم و فسفات می‌تواند به تامین مواد معدنی مورد نیاز دندانها کمک کند.
- مراجعه منظم به دندانپزشک: دندانپزشک می‌تواند درمان‌های حرفه‌ای مانند وارنیش فلوراید یا ژل فلوراید را برای تقویت مینای دندان و جلوگیری از پوسیدگی پیشنهاد دهد.
پر کردن دندانها
پس از اینکه دندانپزشک پوسیدگی را برطرف کرد، یک ماده پرکننده قرار می‌دهد تا عملکرد، زیبایی و جلوگیری از آسیب بیشتر به دندان و از دست دادن دندان را بازگرداند. پرکردن، سوراخ یا حفره موجود در دندان را مهر و موم می‌کند. هنگام پرکردن دندان، باید از انواع مختلف موجود آگاهی داشته باشید، مانند:
پرکردن با آمالگام: این‌ها از نقره، قلع، مس و جیوه ساخته شده‌اند. این نوع پرکردگی سخت، با دوام و ارزان‌تر از سایر انواع پرکردگی‌ها است.
کامپوزیت: ونیر کامپوزیت ها از رزین ساخته شده‌اند. این مواد به صورت نرم در حفره قرار می‌گیرند و سپس با نور مادون قرمز خشک می‌شوند.
پرکردگی شیشه‌ای یونومر: این مواد از شیشه و آکریلیک ساخته شده‌اند. این نوع پرکردگی ضعیف‌تر است و به همین دلیل برای کودکان که دندان‌هایشان در حال تغییر است، مناسب‌تر هستند.
پرکردگی طلا: همانطور که از نامش پیداست، از طلا ساخته شده‌اند. پرکردگی‌های طلا بسیار با دوام هستند، اما همچنین گران و بنابراین کمتر رایج هستند.
لینک مفید: متخصص ترمیم دندان در تهران
کانال ریشه
اگر دندان یا ریشه آن بر اثر ضربه آسیب ببیند، معمولاً درد و حساسیت زیادی را در آن دندان تجربه می‌کنید. داشتن درد مکرر می‌تواند نشانه این باشد که دندان شما نیاز به جراحی کانال ریشه یا روت کانال دارد. وقتی پوسیدگی به حدی پیشرفت می‌کند که به پالپ دندان (قسمتی از دندان که عصب و رگ‌های خونی دارد) می‌رسد، ممکن است نیاز به کانال ریشه برای ترمیم و نجات دندان باشد. در این روش، پالپ بیمار دندان برداشته می‌شود سپس جای پالپ با مواد پر می‌شود. این کار علاوه بر ترمیم دندان، عفونت‌ها و آبسه‌های دندانی را نیز درمان می‌کند.
مطالعه بیشتر: درمان ریشه دندان
تاج دندان
روکش‌های دندانی یا تاج مانند “کلاهک‌هایی” هستند که روی دندان قرار می‌گیرند. این روکش‌ها روی دندان شما چسبانده می‌شوند و قسمت قابل مشاهده دندان را می‌پوشانند.
ممکن است به دلایل مختلفی به روکش دندان نیاز داشته باشید، از جمله:
- محافظت از دندان ضعیف (مثلاً در برابر پوسیدگی یا حفره) تا نشکند یا اگر ترک خورده، آن را نگه دارد.
- ترمیم دندان شکسته یا دندانی که خیلی فرسوده شده است.
- پوشاندن و حمایت از دندانی که پرکردگی زیادی دارد و قسمت زیادی از آن باقی نمانده است.
- پوشاندن دندانهای بد فرم یا دندان‌هایی که تغییر رنگ شدیدی دارند.
- پوشاندن دندانی که با کانال ریشه درمان شده است.
کشیدن دندان
گاهی دندان به حدی بر اثر حفره‌ها آسیب می‌بیند که بهترین راه حل، کشیدن آن است. این معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که دندان به خاطر پوسیدگی شدید، به طور کامل خراب شده و قابل ترمیم نیست. در این صورت، ریشه دندان هم باید کشیده شود. کشیدن دندان یک روش نسبتاً ساده است. ابتدا دندانپزشک با استفاده از بی‌حسی موضعی، ناحیه اطراف دندان را بی‌حس می‌کند. سپس کل دندان را از جمله ریشه خارج می‌کند. در بعضی موارد، بعد از کشیدن دندان، مواد پیوند استخوان در حفره‌ای که دندان در آن قرار داشته، گذاشته می‌شود. این روش معمولاً حدود یک ساعت طول می‌کشد.
معاینات منظم دندانپزشکی
ضروری ترین اقدام برای جلوگیری از پوسیدگی دندان، معاینه منظم توسط دندانپزشک است. در بیشتر موارد، پوسیدگی را فقط می توان توسط دندانپزشک یا رادیوگرافی دندان تشخیص داد. انجام معاینات منظم دندانپزشکی یک عامل مهم در پیشگیری از پوسیدگی بین دندانی و رعایت بهداشت دهان و دندان است.
پیشگیری از پوسیدگی بین دندان
کارهای ساده‌ای وجود دارد که می‌توانید برای جلوگیری از پوسیدگی دندان انجام دهید. این مراحل با رعایت بهداشت خوب دهان و دندان شروع می‌شود. این توصیه‌ها عبارتند از:
- مسواک زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید: حداقل دو بار در روز مسواک بزنید، و بهتر است بعد از هر وعده غذایی این کار را انجام دهید.
- استفاده از نخ دندان: حتماً از نخ دندان برای تمیز کردن بین دندانها استفاده کنید.
- استفاده از دهانشویه با فلوراید: دهانشویه حاوی فلوراید استفاده کنید.
- مراجعه منظم به دندانپزشک: برای معاینات منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
- رعایت رژیم غذایی سالم: به یک رژیم غذایی سالم پایبند باشید و از غذاهایی که در شیارها و حفره‌های دندان گیر می‌کنند، خودداری کنید.
- مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه: این غذاها جریان بزاق را افزایش می‌دهند که برای بهداشت دهان مفید است.
مطالعه مفید: شیار پوش دندان چیست؟
نتیجه گیری
پوسیدگی بین دندانها، که به عنوان پوسیدگی بین پروگزیمال شناخته می‌شود، یک مشکل رایج دندانی است که به دلیل تجمع باکتری‌ها و از بین رفتن مینای دندان رخ می‌دهد. این نوع پوسیدگی به سختی قابل تشخیص است و می‌تواند به درد و مشکلات جدی‌تری منجر شود. برای پیشگیری از پوسیدگی بین دندانها، رعایت بهداشت دهان و دندان از جمله مسواک زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید، استفاده از نخ دندان، مصرف دهانشویه حاوی فلوراید، داشتن رژیم غذایی سالم و مراجعه منظم به دندانپزشک بسیار اهمیت دارد.
با مراجعه به کلینیک دکتر مونا کشکولی، می‌توانید از مشاوره رایگان و خدمات حرفه‌ای بهره‌مند شوید. دکتر کشکولی با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته و روش‌های مدرن، بهترین مراقبت‌های دندانی را برای شما فراهم می‌کند. در کلینیک ما، اولویت با سلامت و راحتی شماست. با تعیین وقت مشاوره رایگان، از وضعیت سلامت دندانهای خود آگاه شوید و بهترین راهکارهای درمانی را دریافت کنید.
